5-11-11 حداقل پوشش محافظ بتني روي ميلگرد
پوشش بتني ميلگردها عبارتست از حداقل فاصله رويه ميلگرد اعم از طولي و عرضي تا نزديكترين سطح بتن. نظر به اهميت اين پوشش در حفظ و نگهداري ميلگردها و نهايتاً عمر مفيد سازه بتني، پيمانكار بايد نهايت دقت را در نصب ميلگرد و نيز ريختن و متراكم نمودن بتن به عمل آورد تا باعث جابهجايي و تغيير محل آرماتورها نگردد. در صورت عدم وجود حداقل پوشش بتني در نقشههاي اجرايي و دستورالعملها، رعايت مندرجات اين قسمت الزامي است.
الف: ضخامت و پوشش بتني، نبايد از قطر ميلگردهاي مصرفي كمتر اختيار شود، در مورد گروه ميلگردها بدين ترتيب عمل ميشود كه يك گروه ميلگرد به صورت يك ميلگرد فرضي با سطح مقطع معادل كل گروه فرض ميشود، در اين حالت ضخامت پوشش بتن از خارجيترين سطح گروه ميلگرد و در جهت موردنظر اندازهگيري ميشود.
ب: ضخامت پوشش، هيچگاه نبايد از حداكثر قطر شن مصرفي (براي شن تا قطر 32 ميليمتر) كمتر اختيار شود. در مورد شن بزرگتر از 32 ميليمتر، ضخامت پوشش حداقل مساوي قطر بزرگترين شن به اضافه 5 ميليمتر اختيار ميشود.
پ: در مورد انتهاي ميلگردهاي مستقيم در قطعات كف و سقف كه در معرض تعرق قرار نميگيرند، به شرط موافقت دستگاه نظارت، رعايت ضخامت پوشش الزامي نيست.
ت: حداقل ضخامت پوشش با توجه به شرايط محيطي و رويارويي سازه نبايد از اعداد مندرج در جدول 5-11-11-1 (ت) كمتر اختيار شود.
جدول 5-11-11-1 (ت) حداقل پوشش بتني (بر حسب ميليمتر)
شرايط محيطي |
نوع سازه |
||||
فوق العاده شديد |
بسيار شديد |
شديد |
متوسط |
ملايم |
|
75 |
65 |
50 |
45 |
35 |
تيرها و ستونها |
60 |
50 |
35 |
30 |
20 |
دالها، ديوارها و تيرچهها |
55 |
45 |
30 |
25 |
20 |
پوستهها و سقفهاي پليسهاي |
90 |
75 |
60 |
50 |
40 |
شالودهها |
شرايط محيطي مندرج در جدول 5-11-11-1 (ت) به شرح زير است:
شرايط محيطي ملايم ـ به محيطهايي اطلاق ميشود كه در آنها عوامل مهاجم موجود نبوده يا قطعات بتني در مقابل آنها محافظت ميشود.
قطعاتي كه در معرض رطوبت، تعريق، تر و خشك شدن متناوب، يخزدگي، تماس با خاك مهاجم يا غير مهاجم، مواد خورنده، فرسايش شديد، عبور وسايل نقليه و ضربه اجسام ديگر نبوده يا در مقابل تهاجم به نحوي مطلوب مورد محافظت واقع شده باشند، داراي شرايط محيطي ملايم ميباشند.
شرايط محيطي متوسط ـ به محيطهايي اطلاق ميشود كه در آنها قطعات بتني در معرض رطوبت و گاهي تعريق قرار ميگيرند. قطعاتي كه دائماً در تماس با خاكهاي غير مهاجم هستند يا در مجاورت آبهاي با PH > 5 قرار ميگيرند، داراي شرايط محيطي متوسط ميباشند.
شرايط محيطي شديد ـ به محيطهايي اطلاق ميشود كه در آنها قطعات بتني در معرض رطوبت يا تعريق شديد يا تر و خشك شدن متناوب و يا يخزدگي نه چندان شديد قرار ميگيرند.
شرايط محيطي بسيار شديد ـ به محيطهايي اطلاق ميشود كه در آنها قطعات بتني در معرض گازها، مايعات، مواد خورنده و يا رطوبت همراه با يخزدگي شديد قرار ميگيرند. قطعات در معرض ترشح آب، قطعات غوطهور در آب كه يك وجه آنها در تماس با هوا قرار ميگيرند، قطعات واقع در هواي اشباع شده از نمك و سطوحي كه در معرض خوردگي ناشي از مصرف مواد يخزدا قرار ميگيرند، داراي شرايط محيطي بسيار شديد ميباشند.
شرايط محيطي فوقالعاده شديد ـ به محيطهايي اطلاق ميشود كه قطعات بتني در معرض فرسايش شديد، عبور وسايل نقليه و يا آب با PH < 5 قرار ميگيرند. سطوح بتني محافظت نشده پاركينگها و قطعات موجود در آبي كه اجسام صلبي را با خود جابهجا ميكند، داراي شرايط محيطي فوقالعاده شديد هستند. شرايط محيطي جزاير و حاشيه خليج فارس و درياي عمان، به طور عمده جزو اين شرايط محيطي قرار ميگيرند.
ث: براي بتنهاي رده C35 و C40 به استثناي شرايط محيطي شديد و فوقالعاده شديد، ميتوان اعداد جدول 5-11-11-1 (ت) را تا 5 ميليمتر و براي بتنهاي رده بالاتر تا 10 ميليمتر كاهش داد، مشروط بر اينكه ضخامت پوشش از 20 ميليمتر كمتر اختيار نشود.
ج: براي ميلگردهاي با قطر بيش از 36 ميليمتر بايد مقادير جدول فوق را به اندازه 10 ميليمتر افزايش داد.
چ: در صورتي كه بتن مستقيماً روي خاك ريخته شود و به طور دائم در تماس با خاك باشد، بايد حداقل ضخامت پوشش 75 ميليمتر اختيار شود.
ح: اگر سطح بتن نقشدار يا داراي شكستگي باشد، ضخامت پوشش از عمق فرورفتگي اندازهگيري ميشود.