2-18-2 شناخت ضرايب متداول در عايقكاري حرارتي

2-18-2-1 ضريب هدايت حرارتي[1]

ضريب هدايت حرارتي يا K مقدار توان حرارتي از دست رفته بر حسب وات از ميان يك متر مربع سطح و يك متر ضخامت هر نوع مصالح است. مشروط بر اينكه اختلاف درجه حرارت دو طرف آن يك درجه سلسيوس باشد. واحد ضريب هدايت حرارتي مصالح  مي‌باشد.

ضريب K با وزن فضايي، تخلخل و مقدار درصد رطوبت محتوي[2] مصالح متغير است.

2-18-2-2 ضريب مقاومت حرارتي[3]

ضريب مقاومت حرارتي عكس ضريب هدايت حرارتي است و براي سادگي در محاسبات بسياري از اوقات به جاي K از ( ) استفاده مي‌كنند و واحد آن mºc/w مي‌باشد.

2-18-2-3 مقاومت حرارتي[4]

مقاومت حرارتي يا R مقدار مقاومت در مقابل جريان حرارت در يك نوع مصالح يا تركيبي از آنها با ضخامت معين مي‌باشد. مقاومت حرارتي هر نوع مصالح با ضخامت معين از ضرب كردن ضريب  در ضخامت آن به دست مي‌آيد و واحد آن m2 ºc/w است. هرگاه تركيبي از چند نوع مصالح داشته باشيم كه به صورت لايه‌هاي موازي روي هم قرار گرفته باشند، مثلاً ديواري آجري با اندودهاي داخلي و خارجي آن، كل مقاومت اين ديوار معادل مجموع مقاومتهاي آجرچيني و اندودهاي طرفين آن خواهد بود.

2-18-2-4 ميزان انتقال حرارت[5]

ضرايب (K ) و ( ) و (R )، هر سه بستگي به درجه حرارت سطح مصالح دارد كه اندازه‌گيري آن بسيار دشوار است، ولي درجه حرارت محيط داخلي و خارجي را به آساني مي‌توان اندازه گرفت. در فصول سرد، گرماي فضاي داخل ساختمان نخست به سطح پوسته خارجي آن وارد شده و سپس از ميان جدار عبور كرده و از سطح خارجي پوسته به محيط خارج تغيير مكان مي‌دهد. (شكل 2-18-2-4)

 

چنانچه نموداري از نقطه شبنم با همين مقياس روي اين نمودار ترسيم گردد و در هر موضعي نقطه شبنم بالاتر از درجه حرارت ديوار واقع شود، اين مطلب بيانگر وضعيتي است كه ممكن است تعريق به وقوع بپيوندد.

شكل 2-18-2-4 نمودار افت نسبي گرما

به طوري كه ملاحظه مي‌شود علاوه بر قسمتهاي مختلف پوسته، سطوح داخلي و خارجي آن نيز در برابر عبور گرما مقاومت مي‌كنند. در انتقال حرارت U ، اين مقاومتهاي سطحي نيز به حساب آمده‌اند. U ، ميزان گرمايي است كه از ميان واحد سطح پوسته ساختمان عبور مي‌كند، به شرطي كه اختلاف درجه حرارت بين محيط داخل و خارج ساختمان يك درجه سلسيوس باشد و واحد آن w/m2 ºc است. براي مجموعه‌اي از مصالح، اين مقدار عبور گرما از هوا به هوا برابر عكس مجموع مقاومت حرارتي مصالح و مقاومت سطحي آنها در جهت جريان گرما مي‌باشد. مقادير V[6] براي مقايسه پوسته‌هاي مختلف مي‌تواند مورد استفاده واقع شود.

مقاومت سطوح داخلي ديوارها، كفها و سقفها در برابر عبور گرما تقريباً مقاديري ثابت هستند، ولي مقاومت سطوح خارجي ديوارها و بامها متغير بوده و بستگي به عواملي مانند نوع مصالح، ارتفاع طبقه و محل وقوع ساختمان در محيطهاي مختلف دارد.

وجود حفره[7] در پوسته به عرض حدود 20 تا 50 ميليمتر، مقاومت حرارتي آن را افزايش مي‌دهد. آستركاري يك طرف حفره در ديوار توخالي[8] با لايه‌اي منعكس كننده، مانند ورق نازك آلومينيومي، به مقدار قابل توجهي مقاومت حرارتي را بالا مي‌برد.



[2]. Moisture Content

[3]. Thermal Resistivity

[4]. Thermal Resistance

[5]. Thermal Transmittance

[6]. “V” Valves

[7]. Cavity

[8]. Cavity Wall