11-2-2 نماسازي با آجر

11-2-2-1 كليات

در نماهاي آجري، ديوارها بايد كاملاً شاقولي اجرا شوند، انحراف نما از امتداد قائم براي هر طبقه به ارتفاع 3، متر نبايد از 6 ميليمتر تجاوز كند. انحراف از امتداد قائم در كل ارتفاع، نبايد از 30 ميليمتر بيشتر باشد. رواداري پهناي بندها در نماسازي آجري، بايد برابر 1± ميليمتر اختيار شود. در نماسازيهاي آجري براي اجراي ملات با ضخامت يكنواخت، استفاده از شمشه ملات در دو انتهاي ديوار ريسمان‌كشي بين آنها الزامي است. ضخامت اين نبشيها كه معمولاً از چوب ساخته مي‌شوند، بايد برابر ضخامت بندها اختيار شود. حداكثر انحراف مجاز بندهاي عرضي از حالت افقي در سطح ديوار، 6 ميليمتر براي ديوارهاي به طول تا 6 متر و 12 ميليمتر براي ديوارهاي طويل‌تر خواهد بود. حداكثر انحراف مجاز از امتداد قائم براي بندهاي عمودي در مورد ديوارهايي به ارتفاع تا 6 متر، 6 ميليمتر و براي ديوارهايي با ارتفاع بيشتر، 12 ميليمتر است.

در نماهاي آجري چنانچه آجرهاي نما و آجرهاي پشت‌كار به طور همزمان اجرا شوند، بايد آجرهاي نما به صورت كله و راسته چيده شوند تا ضمن مشاركت در تحمل بارهاي وارده بر ديوار، پيوستگي لازم بين آجرهاي نما و آجرهاي پشت‌كار تأمين شود. در اين حالت لازم است ابعاد آجرهاي نما برابر ابعاد آجرهاي پشت‌كار باشد. چنانچه آجرهاي نما پس از اجراي قسمتهاي باربر چيده شوند، بايد براي تأمين پيوستگي نما و قسمتهاي باربر از اتصالات فلزي استفاده شود. در اين حالت براي انتقال بار نماسازي به اسكلت بنا، بايد تدابير سازه‌اي مناسب اتخاذ گردد.

11-2-2-2 نماسازي با آجر گري

نماسازي با آجر گري با استفاده از آجرهاي فشاري كه هيچگونه تغييري در ابعاد آنها به وسيله تراش و يا تيشه‌داري حاصل نشده باشد، صورت مي‌پذيرد. ديوارها بايد كاملاً قائم و شاقولي اجرا گردند و ميزان انحراف از وضعيت قائم، نبايد از حدود ذكر شده در قسمت كليات تجاوز نمايد.

11-2-2-3 نماسازي با آجر تراش و آب‌ساب

به منظور دستيابي به ابعاد يكدست و نماي پرداخت شده، قشر نازكي از سطح آجر فشاري تيشه‌داري و با سمباده نصب شده بر روي تخته چوبي پرداخت مي‌شود. ميزان تراش جانبي اين نوع آجرها عملاً حدود نصف ضخامت آجر است، ولي در هر حال ميزان تراش نبايد از عمق بندكشي كمتر باشد. صحت زوايا و ميزان تراشهاي جانبي، بايد به وسيله گونياي آجرتراشي كنترل شود. در تراش آجرها بايد دقت شود كه سه قسم آجر براي مصارف كله راسته و نبش تهيه شود.

11-2-2-4 نماسازي با آجر ماشيني

در نماسازي با آجرهاي رسي و ماسه آهكي كه بدون تيشه‌داري اجرا مي‌شوند، ضخامت ملات بايد در تمام رجها يكنواخت بوده و رواداريهاي مقرره براي امتداد و ضخامت بندهاي افقي و قائم كاملاً رعايت شوند.

11-2-2-5 نماسازي با آجرهاي تزئيني

اين نوع آجرها كه داراي ضخامتهاي متفاوت هستند، ممكن است داراي لعاب نيز باشند. اين آجرها بايد به روش كله و راسته به آجر پشت‌كار متصل شوند، در غير اين صورت بايد از مهارهاي فلزي استفاده نمود. در صورتي كه قرار باشد نماي آجري نقش عايق حرارتي را نيز ايفا نموده و ديوار به صورت دوجداره اجرا گردد، بايد با اتخاذ تدابير سازه‌اي وزن آن به اسكلت ساختمان منتقل شود. مهارها طبق نقشه‌هاي اجرايي و تعداد گيره‌ها لااقل 5 عدد در مترمربع خواهد بود.

11-2-2-6 مقابله با آلوئك و سفيدك در نماي آجري

براي مقابله با آلوئك لازم است آجر قبلاً در آب زنجاب شود تا خوب آب بمكد و نقاط ضعف آن مشخص شود. آجرهاي آلوئك كرده، نبايد در نماي ساختمان به كار روند. براي جلوگيري از بروز سفيدك كربناتي لازم است از به كار بردن آب سخت آهك‌دار براي ساختن ملات خودداري به عمل آيد و آجر كاملاً زنجاب شود تا آب ملات را نمكد. سطح ديوار تازه‌ساز پيش از بارندگي آبپاشي شود. براي پيشگيري از سفيدك سولفاتي بايد از مصرف آب سولفات‌دار خودداري شود، از آجرهاي كاملاً پخته استفاده شود و آجرها نبايد آب مكنده باشند. براي مقابله با سفيدك كلروري كه در اثر كاربرد جوهر نمك رقيق در مقابله با سفيدك كربناتي ايجاد مي‌شود، لازم است سطح ديوار قبل از پاشيدن جوهر نمك خيس شده و پس از اسيدپاشي فوراً شسته شود. براي جلوگيري از سفيدك نيتراتي بايد از مصرف آجر، ملات و آب نيترات‌دار پرهيز شود. جلوگيري از نفوذ آب حاوي نيترات (به كمك عايق كف) روش مؤثري براي مقابله با سفيدك نيتراتي به شمار مي‌آيد. اجراي صحيح لوله تهويه شبكه فاضلاب به منظور جلوگيري از نشت گازهاي نيترات‌دار، مانع بروز سفيدك نيتراتي خواهد شد.